Dual boot, czyli instalacja Linuxa obok Windowsa na tym samym komputerze, pozwala czerpać korzyści z obu systemów operacyjnych. To świetne rozwiązanie dla tych, którzy chcą wypróbować Linuksa, nie rezygnując z Windowsa. W tym poradniku przeprowadzimy Cię przez cały proces.
1. Przygotowanie komputera
Backup danych
Zawsze wykonaj kopię zapasową ważnych danych na zewnętrznym dysku, chmurze lub innym urządzeniu.
Sprawdź, czy Twój komputer obsługuje UEFI czy BIOS
- W Windowsie otwórz Informacje o systemie (naciśnij
Win + R
, wpiszmsinfo32
). - Sprawdź wartość pola „Tryb BIOS-u”:
- „UEFI” → Twój komputer korzysta z nowoczesnego UEFI.
- „Legacy” → Korzystasz z tradycyjnego BIOS-u.
2. Pobranie obrazu ISO Linuxa
- Wejdź na oficjalną stronę dystrybucji, którą chcesz zainstalować (np. Ubuntu, Mint, Fedora).
- Pobierz obraz ISO najnowszej wersji.
- Przykład: Ubuntu Download
3. Przygotowanie bootowalnego pendrive’a
Narzędzia do tworzenia bootowalnych pendrive’ów:
- Rufus (Windows)
- Etcher (Linux/Windows/Mac)
Tworzenie bootowalnego pendrive’a w Rufusie:
- Pobierz Rufusa z oficjalnej strony.
- Włóż pendrive do komputera.
- Uruchom Rufusa i wybierz:
- Obraz ISO Linuxa.
- Schemat partycjonowania: GPT (UEFI) lub MBR (BIOS).
- Kliknij „Start” i poczekaj na zakończenie procesu.
4. Przygotowanie miejsca na Linuxa na dysku
Zmniejszenie partycji w Windowsie:
- Naciśnij
Win + X
→ Zarządzanie dyskami. - Kliknij prawym przyciskiem na partycję systemową (np. C:) → Zmniejsz wolumin.
- Zmniejsz partycję, aby utworzyć przynajmniej 20-50 GB wolnego miejsca.
5. Instalacja Linuxa
Uruchomienie komputera z pendrive’a:
- Uruchom komputer ponownie i wejdź do BIOS/UEFI (zwykle
F2
,Del
,Esc
). - Ustaw bootowanie z pendrive’a jako priorytetowe.
Rozpoczęcie instalacji:
- Po uruchomieniu Linuxa z pendrive’a wybierz opcję „Zainstaluj”.
- Wybierz język i układ klawiatury.
Konfiguracja partycji:
- Wybierz opcję „Zainstaluj Linuxa obok Windowsa” (jeśli jest dostępna).
- Jeśli konfigurujesz ręcznie:
- Partycja główna (root):
20-50 GB
, system plików ext4, punkt montowania/
. - Partycja wymiany (swap):
2-4 GB
, szczególnie dla komputerów z małą ilością RAM-u. - (Opcjonalnie) Partycja domowa (home): Dla danych użytkownika, reszta wolnego miejsca.
- Partycja główna (root):
Instalacja GRUB-a:
Instalator automatycznie zainstaluje GRUB (bootloader), który pozwoli wybrać system podczas uruchamiania komputera.
6. Dokończenie instalacji i konfiguracja GRUB-a
- Po instalacji komputer uruchomi się ponownie.
- Przy starcie systemu pojawi się menu GRUB, w którym wybierzesz Linuxa lub Windowsa.
7. Po instalacji: aktualizacja Linuxa
Zaloguj się do Linuxa i otwórz terminal, aby zaktualizować system:
Najczęstsze problemy i ich rozwiązania
1. Windows nie pojawia się w GRUB-ie
- Uruchom Linuxa i wpisz w terminalu:
- GRUB wykryje system Windows i doda go do menu.
2. Nie mogę uruchomić Linuxa po instalacji
- Sprawdź, czy w BIOS/UEFI ustawione jest bootowanie z dysku z GRUB-em.
3. UEFI wymaga dodatkowej konfiguracji
- Wyłącz Secure Boot w ustawieniach UEFI, jeśli Linux nie uruchamia się.
Podsumowanie
Dual boot to świetne rozwiązanie, jeśli chcesz korzystać z obu systemów operacyjnych. Dzięki temu poradnikowi proces instalacji jest prosty i bezpieczny. Jeśli masz pytania lub napotkałeś problemy, daj znać w komentarzach – chętnie pomożemy! 😊